Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığınca hazırlanan 2023 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı (“Program”) bugünkü Resmi Gazete’de yayımlandı.
Bilindiği üzere 18.07.2019 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından onaylanan, 2019–2023 yıllarını kapsayan On Birinci Kalkınma Planında (“Kalkınma Planı”) fintek ekosistemine ilişkin birçok önemli hedef belirlenmişti.
Geçtiğimiz üç yıllık süreçte hedefler arasında yer alan;
✓ Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Birliği kurulması
✓ Açık bankacılık hukuki altyapısını güçlendirmek amacıyla Avrupa Birliği Ödeme Hizmetleri Direktifi 2 ile mevzuat uyumu sağlanması
hedefleri gerçekleştirilmiştir. Bunlara ek olarak Kalkınma Planında fintek ekosistemine ilişkin;
↣ Düzenleme Deney Alanı ve Endüstri Deney Alanı oluşturulması
↣ İstanbul Finans ve Teknoloji üssü kurulması
hedefleri belirlenmişti. Program ile bu hedeflerin 2023 yılında gerçekleşmesi hedeflenmiştir.
Uluslararası iyi uygulamalardan yararlanılarak firmalara fırsat eşitliği sağlayan, güvenli bir fintek ekosisteminin oluşumu desteklenmesi amacı ile belirlenen bu hedeflerin neler olduğunu bir kez daha incelemekte fayda bulunmakta.
- Düzenleme Deney Alanı (Düzenleme Kum Havuzu, Regulatory Sandbox) ve Endüstri Deney Alanı (Industry Sandbox) oluşturulması.
Yurt dışında örneklerini gördüğümüz, Kalkınma Bakanlığı tarafından düzenlenen Finansal Hizmetlerin Geliştirilmesi Özel İhtitsas Komisyonu Raporun’da da başta İngiltere olmak üzere Singapur, Hong Kong, Abu Dabi, Avustralya, Kanada, Litvanya, İsviçre ve Tayland örneklerini ele alınan;
i. düzenleyici kuruluşların tanıyacağı muafiyetlerle yeni şirketlere ya da fikir aşamasındaki girişimcilerin tüketicilerin fayda göreceği fikirlerini geliştirebilecekleri ve test edebilecekleri bir platform olan düzenleme Deney Alanı (Düzenleme Kum Havuzu, Regulatory Sandbox) ile
ii. Fintek ekosistemindeki aktörlerin, pazara sunmadan önce bir ürün/hizmetleri üzerinde diğer aktörlerle işbirliği yapma şansı yakalayabileceği, ürün/hizmeti geliştirecek ve test edecek data ve ortamı elde edebilmesine yarayan Endüstri Deney Alanı (Industry Sandbox)
uygulamalarına geçişin de 2023 yılı içerisinde gerçekleştirilmesi planlanmaktadır.
Bu uygulamalarla,
- Girişimlerin ve finansal kurumlara hız kazanması,
- Yurt dışında katma değerli gelir elde edilebilecek ürünlerin oluşturulması ve denenmesi,
- Düzenleyici kuruluşların yenilikçi fikirlerin kendi gözetimlerinde gelişmesi sürecinde elde ettikleri bilgi ve deneyim ile oluşabilecek tüm senaryoları ve ihtiyaçları gözeterek kanun ve ilgili mevzuatları hazırlayabilmesi
hedeflenmektedir.
2. İstanbul Finans ve Teknoloji Üssü Kurulması
Kalkınma Bakanlığı tarafından düzenlenen Finansal Hizmetlerin Geliştirilmesi Özel İhtitsas Komisyonu Raporun’da “Başarılı bir fintek ekosistemi kurulması ve cazibe merkezi oluşumunu sağlayan en güçlü unsur kamu desteği” olarak belirtilmiş, Türkiye’de kamunun fintek ekosistemine desteğinin, ekosistem üyelerinin etkin olarak yer alacağı sürdürülebilir bir strateji oluşturulması ve stratejinin uygulamalarına ilişkin koordinasyonun sağlanması ihtiyacı tespit edilmiştir.
2023 yılı hedefleri arasında yer verilen İstanbul’da Finans ve Teknoloji Üssü kurulması ile üniversiteler, özel sektör ve kamu imkânları ile üniversiteleri, fintek şirketleri, bankaları, yatırımcıları, kuluçka ve hızlandırma programı yöneten kuruluşları tek bir merkezde toplayarak girişimlerin desteklenebileceği ve bu desteğin vergi avantajlarının ötesinde rekabetin korunması, öncül düzenlemeler, strateji belirlenmesi ve koordinasyon sağlanması şeklinde olmasına vurgu yapılmıştır.