Bilindiği üzere, 01.07.2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlan 7416 sayılı Kanun ile 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da (“Kanun”) e-ticarette haksız rekabetin ve tekelleşmenin önüne geçilerekpazaryeri aktörlerin girişinin kolaylaştırılması ve pazarın dengeli ve sağlıklı büyümesinin sağlanması amacıyla başta;

• Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların (“ETAHS”) faaliyet kapsamı,
• Elektronik ticaret lisansı,
• ETAHS ile elektronik ticaret hizmet sağlayıcılar (“ETHS”) arasındaki iletişim, sözleşme ve hizmet ilişkisinin çerçevesi,
• Haksız ticari uygulamalar,
• Fikri ve sınai mülkiyet hak ihlallerine ilişkin uygulamalar,
• ETAHS’nin kendisine ait markalı ürünleri satışı,
• ETHS ve alıcılardan elde edilen verilerin kullanımı
• Bağımsız denetim
• Mevzuata uygunluk raporu gelmek üzere köklü yenilikler ve değişiklikler gerçekleştirilmiştir. Kanun’daki yenilikler ve değişlikler beraberinde, değişikliklerin uygulamaya yönelik detayların ele alınacağı ikincil düzenlemelere ihtiyacı da ortaya çıkarmıştır.

Bu ihtiyaç doğrultusunda Kanun’daki değişiklik ve yeniliklere paralel düzenlemelerin yanı sıra uygulamaya yönelik detayları içeren Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcı ve Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcılar Hakkında Yönetmelik 29.11.2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Yönetmelik’teki düzenlemelerin yürürlüğe giriş tarihi 01.01.2023 olarak belirlenmiş olup, bilgi notu içerisinde yalnızca istisna gösteren hallere ilişkin yürürlük ve uyum tarihleri paylaşılmıştır.

1. Mevzuata Yeni Tanımlar Kazandırılmıştır.

ETHS ile ETAHS arasındaki hizmet ilişkisi Aracılık Hizmeti,

ETAHS’nin aracılık hizmeti sunduğu ETHSler ile elektronik ticaret pazar yerindeki her türlü iletişimini kolay ve ücretsiz sağlamak üzere oluşturduğu sistem Dahili İletişim Hizmeti,

ETAHS ve ETHS’lerin net işlem hacimleri toplamı E-ticaret Hacmi,

ETHS tarafından ETAHS’ye beyan edilen ve ETAHS tarafından doğrulanan telefon numarası ve elektronik posta adresi birlikte Onaylanmış Elektronik İletişim Adresi,

ETAHS veya ETHS’nin elektronik ticaret ve elektronik ticaret dışındaki satışlarından elde ettiği hasılatlar toplamı Toplam Satış Hasılatı olarak tanımlanmıştır.

Bu tanımlara ek olarak referans kolaylığına da katkısı bulunacak şekilde Kanun’daki net işlem hacmi ve işlem adetlerine göre sınıflandırılan ETAHS ve ETHSler, Yönetmelik’te paralel bir düzenleme ile orta, büyük ve çok büyük ölçekler olarak tanımlanmıştır.

2. ETHS ve ETAHSlerin Bilgi Verme Yöntem ve Yükümlülükleri Düzenlenmiştir.

ETHSlere, merkez adresini, elektronik posta adresini ve telefon numarasını ve bunlarda meydana gelen değişiklikleri ETAHS’ye bildirim yükümlülüğü getirilmiştir. Değişiklikleri bildirim yükümlülüğü için değişikliği izleyen gün sonu azami süre olarak belirlenmiştir.

Mülga Yönetmelik’te kendi elektronik ortamı üzerinden faaliyet gösteren ETHSleri de kapsayan bilgileri güncelleme yükümlüğü ETAHS üzerinden hizmetlerini sunan ETHS’nin ETAHS’ye bilgi verme yükümlülüğü olarak düzenlenmiştir.

ETHSlere, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu kapsamında düzenlemesi gereken belgelere, ETAHS tarafından oluşturulan alan aracılığıyla alıcının erişebilmesini sağlama yükümlülüğü getirilmiştir.

Mülga Yönetmelikte ETHS’nin telefon numarasının sunulması yükümlülüğüne, Yönetmelik’te e-posta adresinin sunulması da eklenmiştir.

ETAHSlere Kamu kurum ve kuruluşlarının kendisiyle doğrudan iletişim kurması için en az bir gerçek veya tüzel kişiyi irtibat noktası olarak belirleme ve bu irtibat kişisinin iletişim bilgilerini ETBİS üzerinden Bakanlığa bildirme yükümlülüğü getirilmiştir.

3. ETAHSlere, ETHS’nin Kendisine Sunacağı Tanıtıcı Bilgileri Doğrulama ve Güncelliğini Sağlama Yükümlülüğü Getirilmiştir.

ETAHSlere, ETHS’nin kendisine sunacağı tanıtıcı bilgileri doğrulama yükümlülüğü, tanıtıcı bilgileri doğrulanmayan ETHS’ye aracılık hizmeti sunulmaması yasağı düzenlenmiştir.

ETAHSler, her takvim yılının ilk 3 ayı içerisinde ETHSlerin tanıtıcı bilgilerinin doğruluğunun kontrol etmekle, bilgilerinin güncel olmadığını tespit ettiği ETHS’ye bildirim yapmakla, bildirimi alan ETHS tarafından 3 iş günü içerisinde bilgilerin güncellenmemesi halinde aracılık hizmetini yalnızca mevcut siparişlerle sınırlandırmakla yükümlü kılınmıştır.

ETAHSlerin, 1.1.2023 tarihinden önce aracılık hizmeti sunduğu ETHSler bakımından doğrulama yükümlülüğünü 1.1.2024 tarihine kadar yerine getirmesi gerektiği düzenlenmiştir.

4. Hukuka Aykırı İçeriklerden Haberdar Olma Hali Tanımlanmış, Hukuka Aykırı İçeriği Yayımdan Kaldırma Azami Süresi Belirlenmiştir.

Hukuka aykırı içeriğin ETAHS tarafından tespit edilmesi, yargı merciinin içeriğin hukuka aykırılığına ilişkin kararını ETAHS’ye bildirmesi, Bakanlık ve görev alanına giren konularda diğer kamu kurum ve kuruluşlarının bildirimde bulunması halleri ETAHS’nin hukuka aykırı içerikten haberdar olma hali olarak düzenlenmiştir.

ETAHS, ETHS tarafından sunulan içeriğin hukuka aykırılığından haberdar olunmasından itibaren 48 saat içinde içeriği yayımdan kaldırma ve ETHS ile ilgili kurum ve kuruluşlara bildirim yapmakla yükümlü kılınmıştır.

5. Kanun’da Düzenlenen Haksız Ticari Uygulamalara Ek Uygulamalar Tanımlanmıştır.

Bilindiği üzere Kanun’un EK 1 maddesinde ETAHS ile ETHS arasındaki ilişkide hangi eylemlerin haksız ticari uygulama olduğu düzenlenmişti.

Bu uygulamalara ek olarak Yönetmelik’te;

• Aracılık hizmet sözleşmesinin, ETAHS tarafından sağlanacak dahili iletişim sisteminde ETHS’nin erişebileceği şekilde muhafaza edilmemesi,
• ETHS’nin önceden onayı alınmaksızın Tüketici Kanunu’nda belirtilen sürelerin üzerinde cayma hakkı süresinin belirlenmesi,
• ETHS’nin ticari ilişkilerini, alternatif kanallardan aynı ya da farklı fiyattan mal veya hizmet sunmasını ya da reklam yapmasını kısıtlama, herhangi bir kişiden mal veya hizmet teminine zorlama haksız ticari uygulama olarak kabul edilmiştir.

6. Ödeme Hizmet Sağlayıcısı ile Blokeli Çalışan ETAHS, Maliyetlerine Katlanarak Tutarın Serbest Bırakılmasını Sağlasa da ETHS’ye 5 İş Günü İçerisinde Ödeme Yükümlülüğünün Blokenin Kaldırılacağı Günden İtibaren Başlayacağı Düzenlenmiştir.

7. Fikri ve Sınai Mülkiyet Hak İhlali Şikayet, Şikayete İtiraz ve BaşvurununSonuçlandırılması Süreçleri Tasarlanmıştır.

Fikri ve sınai mülkiyet hakkı ihlaline yönelik şikâyet başvurusunun yöntemi ve içeriği düzenlenmiştir.

ETAHSlere, fikri ve sınai mülkiyet hakkı ihlaline yönelik şikâyet başvurusunun kendisine ulaşmasından itibaren gecikmeksizin (maks. 48 saat) şikayete konu ürünün yayından kaldırılması ile ETHS ve hak sahibine bildirim yapma yükümlülüğü getirilmiştir.

ETAHS tarafından ETHSlere yapılacak bildirimlerde şikayete karşı itiraz yöntemleri belirtilme yükümlülüğü getirilmiştir.

Fikri ve sınai mülkiyet hakkı ihlaline yönelik şikâyet başvurusuna karşı itirazın yöntemi ve içeriği düzenlenmiştir.

ETHS’nin itirazında haklı olduğunun sunulan bilgi ve belgelerden açıkça anlaşılması halinde ETAHS için, şikâyete konu ürünü itiraz başvurusunun kendisine ulaşmasından itibaren en geç 24 saat içinde yeniden yayımlama ve durumu hak sahibi ile ETHS’ye gecikmeksizin bildirme yükümlülüğü düzenlenmiştirBildirim için azami bir süre ön görülmemiştir.

ETAHS tarafından yapılacak değerlendirme, ETHS’den temin ettiği bilgi ve belgelerin incelenmesi ile sınırlı tutulmuştur.

8. Aracılık Hizmetlerine İlişkin Sözleşmenin Asgari Unsurları, Tek Taraflı Değişiklik Süreçleri Düzenlenmiştir.

Aracılık sözleşmesinde asgari olarak;

• ETHS’ye sunulan aracılık hizmeti bilgilerinin,
• Aracılık hizmetinin kısıtlanmasını, askıya alınmasını veya sonlandırılmasını gerektiren durumlar ile bunlara ilişkin süreçlerinin,
• ETHS’den talep edilen hizmet bedellerine ve bu bedellerin hangi durum ve şartlarda farklılaşacağına veya güncelleneceğine ilişkin bilgilerinin,
• Mal veya hizmetlerin sıralanmasında ya da alıcıya tavsiye edilmesinde kullanılan parametreleri, birden çok parametre varsa bunlar arasındaki öncelik sıralamasını ve sıralamayı etkilemek amacıyla doğrudan veya dolaylı bir bedel ödenmesi halinde bu durumun sıralama üzerindeki etkilerinin,
• ETHS’ye yapılacak ödemelerin süresinin,
• Dâhili iletişim sistemine erişim ve bu sistemin işleyişi ile ilgili bilgilerinin,
• Aracılık sözleşmesinin ETHS tarafından kolayca erişilebilir şekilde dâhili iletişim sisteminde saklanacağına ilişkin bilginin,
• 6502 sayılı Kanun kapsamında belirlenen cayma hakkı süresinin üzerinde bir süre belirlenmesi halinde buna ilişkin bilginin,
• Fikri ve sınai mülkiyet hakkının sahipliğinin ispatı ile bu hakkın kullanımına ve hak ihlaline ilişkin alınan önlemlere dair bilgilerinin,
• Aracılık hizmetinin sunulması sırasında ETHS’nin faaliyetleri dolayısıyla elde edilen verilere, sözleşme ilişkisinin sona ermesinin ardından ETHS’nin erişiminin olup olmayacağına ve erişimin ne kadar süreyle sağlanacağına ilişkin bilginin yer alması gerektiği düzenlenmiştir.

Orta, büyük ve çok büyük ölçekli ETAHSlerin taraf olacağı aracılık sözleşmelerinde;

• ETAHS’nin ETHS ve alıcıdan elde ettiği verileri ETHS’nin bedelsiz ve etkin şekilde taşımasına ve aracılık sözleşmesinin süresi içinde bu verilere erişim sağlamasına teknik imkân sunacağına ilişkin bilgi,
• ETHS’nin veriye erişim ve veri taşıma taleplerinin alıcı bilgileri anonimleştirilerek on beş gün içinde karşılanacağına ilişkin bilgi ilave asgari unsur olarak belirlenmiştir.

1.1.2023 tarihinden önce yapılan ve 6 ay içinde Yönetmeliğe uygun hâle getirilmeyen aracılık sözleşmelerinin ilgili hükümlerin geçersiz sayılacağı not etmek isteriz.

9. Aracılık Hizmetinin Hangi Şartlar Altında ve Ne Şekilde Kısıtlanabileceği, Askıya Alınabileceği ve Sonlandırılabileceği Düzenlenmiştir.

Aracılık hizmetinin, aracılık sözleşmesinde yer verilen nesnel ölçütler haricinde kısıtlanamayacağı, askıya alınamayacağı ve sonlandırılamayacağıdüzenlenmiştir.

ETAHS tarafından aracılık hizmetinin kısıtlanması, askıya alınması, sonlandırılmasını gerektiren bir durumun tespiti halinde ETHS’nin en az 3 iş günü süre içerisinde konuya ilişkin açıklama yapmasını talep etme yükümlülüğü getirilmiştir.

ETAHS’nin, ancak ETHS’nin açıklamalarının yetersiz olması veya açıklama sunmaması halinde aracılık hizmetinin kısıtlanması, askıya alınması, sonlandırılmasına karar verebileceği düzenlenmiştir.

ETAHSlere, 7 iş günü içerisinde aracılık hizmetinin, kısıtlanması, askıya alınması, sonlandırılmasına ilişkin değerlendirme ve kararın ETHS’ye bildirim yükümlülüğü getirilmiş, bu süre ETHS’nin açıklamasını ilettiği tarihten, ETHS’nin açıklama iletmemesi halinde kendisine tanınan 3 iş günlük sürenin sonundan itibaren başlayacağı düzenlenmiştir.

Mevzuattan kaynaklanan sebeplerle veya kamu düzenini ilgilendiren, gecikmesinde sakınca bulunan ya da dolandırıcılık, veri ihlali veya diğer siber güvenlik risklerini içeren durumlarda aracılık hizmetinin derhal kısıtlanabileceği, askıya alınabileceği, veya sonlandırılabileceği düzenlenmiştir.

Aracılık hizmetinin, kısıtlanması, askıya alınması, sonlandırılmasına ilişkin ETAHS’nin bildirimlerinin, dâhili iletişim sistemi üzerinden ve ayrıca onaylanmış elektronik iletişim adreslerinden biri vasıtasıyla, ETHS’nin açıklamasının ise dâhili iletişim sistemi üzerinden yapılması gerektiği düzenlenmiştir.

10. ETAHSlere Dahili İletişim Sistemi Kurma Yükümlülüğü Getirilmiştir. Yürürlük Tarihi: 01.07.2023

ETAHS’nin aracılık hizmeti sunduğu ETHSlerle elektronik ticaret pazar yerindeki her türlü iletişimini kolay ve ücretsiz sağlamak üzere Dahili İletişim Sistemi adında bir sistem kurmakla yükümlü olduğu, ETHSler tarafından ETAHS’a başvuruların ve aralarındaki aracılık sözleşmesinin saklanmasının bu sistem aracılığıyla gerçekleştirileceği düzenlenmiştir.

ETAHS’ye dâhili iletişim sisteminde yer alan bilgilerin Bakanlıkça görevlendirilen personel tarafından görüntülenebilmesine yönelik teknik imkân sunma yükümlülüğü getirilmiştir.

Dâhili iletişim sistemi üzerinden yapılması öngörülen işlemlerin 01.07.2023 tarihine kadar elektronik posta gibi teknik araçlarla yapılabileceğini not etmek isteriz.

11. ETAHS’nin Kendisine Ait Markalı Ürününün Satışı İstisna Hali Belirginleştirilmiştir.

Kanun’da yer alan ETAHS’nin kendisinin veya ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişilerin markasını taşıyan ya da marka kullanım hakkını haiz olduğu malları, aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret pazar yerlerinde satışa sunamaz veya bu malların satışına aracılık etme yasağı ve yasağın istisnaları tekrar edilmiştir.

Kanun’da istisna haller arasında yer alan “kitap ve elektronik kitap okuyucuları”, “donanım ve yazılımları münhasıranelektronik kitapların dijital kopyalarının okunması, dinlenmesi ve kullanılmasına imkân sağlayan cihazlar,” olarak belirginleştirilmiştir.

ETAHS’nin kendisinin veya ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişilerin markasını taşıyan ya da marka kullanım hakkını haiz olduğu malları, aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret pazar yerlerinde satışa sunma yasağına uyum tarihi 01.01.2024 olarak belirlenmiştir.

12. Çevrim İçi Arama Motorlarında Tanıtım ve Erişim İmkanı

Kanun’da Ek Madde 3’te düzenlenen ETAHS veya ETHS’nin, yazılı şekilde ya da elektronik ortamda önceden olumlu irade beyanlarını almadan ekonomik bütünlük içinde bulunmadığı kişilerin ETBİS’e kayıtlı alan adlarının münhasıran ana unsurunu oluşturan tescilli markalarından oluşan anahtar kelimelere reklam vererek çevrim içi arama motorlarında pazarlama ve tanıtım faaliyetinde bulunma yasağına ilişkin Yönetmelik’te şikayet başvuru ve ihlalin ortadan kaldırılması süreci düzenlenmiştir.

Başvurunun Bakanlığın KEP adresine aşağıdaki belgelerle birlikte yapılması gerekmektedir.

• Marka tescil belgesi
• ihlali kanıtlayıcı belgeleri gösterir e-tespit tutanağının noter onaylı sureti, mobil veya benzeri arayüzler için bu tespitin sağlanamaması halinde ihlali kanıtlayıcı belgelerin noter onaylı sureti.

Bakanlıkça yapılan bildirimin kendilerine ulaşmasını izleyen 24 saat içindeETAHS ve ETHS, ihlali ortadan kaldırmak ve Bakanlığa bu konuda bilgi vermekle yükümlü kılınmıştır.

Orta, Büyük ve Çok Büyük Ölçekli ETAHS ve ETHSlerin net işlem hacmine dâhil edilen elektronik ticaret ortamları hariç olmak üzere, kendine veya ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişilere ait elektronik ticaret ortamları arasında erişim imkânı sunamayacağı ve bu ortamlarda birbirinin tanıtımını yapamayacağı düzenlenmiştir.

13. Veri Kullanımı ve Paylaşımı. Yürürlük Tarihi: 01.01.2024

Kanun’da Ek Madde 2’de düzenlenen, kamuya açık veriler hariç olmak üzere, ETHS veya alıcıdan elde ettiği verilerin, aracılık hizmetinin sunulması amacına ek olarak Yönetmelik’te orta, büyük ve çok büyük ölçekli ETAHSlerin verilerin aracılık hizmetinin geliştirilmesi amacıyla da kullanılabileceği düzenlenmiştir.

ETAHSlere;

– ETHS tarafından satışa sunulan ürünlerin satış ve iade verileri, özellikleri, açıklamaları ve görselleri; bu ürünlere ilişkin soru, cevap ve değerlendirme,

– ETAHS tarafından elde ediliyor olması halinde; dönemsel, özel gün, kategori ve ürün bazlı en çok tercih edilen ürün verileri, alıcıların cinsiyet, yaş grubu, il ve ilçe dağılımı ile satın alma gün ve saat verileri, ETHS’nin performansına ilişkin değerlendirme puan,

– ETAHS tarafından ETHS’nin ürünü için verilen ve elektronik ticaret pazar yerinde yer alan ürünleri ayırt etmeye yarayan tekilleştirilmiş numara,

verilerini ETHSlere bedelsiz ve etkin şekilde taşımasına ve aracılık sözleşmesinin süresi içinde bu verilere erişim sağlamasına teknik imkân sunma yükümlülüğü getirilmiştir.

ETAHS tarafından ETHS’nin veriye erişim ve veri taşıma taleplerinin karşılanması için azami süre olarak 15 gün belirlenmiştir.

Orta, büyük ve çok büyük ölçekli ETAHSlere, ETHS’ye ait verilerin taşınabilmesi ve depolanabilmesi için farklı yazılımların birbirleri üzerinde tanımlanmış servisleri kullanabilmesi ve aralarında veri alışverişi yapabilmesi için belirli koşul ve kurallar çerçevesinde oluşturulmuş uygulama programlama arayüzü oluşturma yükümlülüğü getirilmiştir.

14. Bağımsız Denetim Raporunun Her Bir Takvim Yılının Nisan Ayı İçerisinde Bakanlığa Gönderilmesi Gerektiği Düzenlenmiştir.

15. Mevzuata Uygunluk Raporu

Kanun’un Ek 2. maddesinin f bendinde rapor düzenleme yükümlülüğü düzenlnemişse de raporun düzenlenme periyodu ve içeriğinde yer alması gereken hususlar yönetmelikte düzenlenmiştir.

Orta, büyük ve çok büyük ölçekli ETAHSlerin, ETHS tarafından sağlanan içerikle ilgili olarak Kanuna, 6502 sayılı Kanuna, 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanununa, 5846 sayılı Kanuna, 22/12/2016 tarihli ve 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanununa ve bu Kanunlara dayanılarak yürürlüğe konulan düzenlemelere aykırı hususları tespit etmek amacıyla her yıl inceleme yapar ve bu incelemeye ilişkin rapor hazırlaması ve izleyen takvim yılının Nisan ayı içinde Bakanlığa sunması gerektiği düzenlenmiştir.

Raporda, aykırılığın konusu ve ilgili mevzuatı, bunlara ilişkin tespit yöntemleri ile alınan tedbirlere yer verilmesi gerektiği belirtilmiştir.

16. Ödemelere ve Faaliyetlere İlişkin Kısıtlamalara Yenileme Merkezleri Özelinde İstisna Getirilmiştir.

Bilindiği üzere Kanun’un Ek 2. maddesinde ETAHSler için bir ödemeler alanında, posta ve taşımacılık hizmetleri ve ilan hizmetleri sunumubakımından sınırlamalar getirilmiştir.

Bu kapsamda çok büyük ölçekli ETAHSler ve ETHSler de elektronik ticaret ortamlarında;

– 23/2/2006 tarihli ve 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu kapsamında kredi kartıyla yapılan kredili ödeme işlemleri ile diğer ödeme işlemleri hariç olmak üzere, ekonomik bütünlük içinde bulunduğu bankaların ya da 6361 sayılı Kanun kapsamındaki şirketlerin, kredi verme işlemleri dâhil sundukları her türlü hizmetin gerçekleştirilmesine ilişkin faaliyette bulunmasına,

– Ekonomik bütünlük içinde bulunduğu 6493 sayılı Kanun kapsamındaki elektronik para kuruluşlarınca ihraç edilen elektronik paraların kabulüne ilişkin faaliyette bulunulmasına,

– 6493 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin ikinci fıkrasının (h) bendi ile 18 inci maddesinin beşinci fıkrası uyarınca 6493 sayılı Kanun kapsamı dışında kalan araçlarla ilgili hizmetler sunamaz veya ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişilerce bu hizmetlerin sunulmasına

imkân sağlayamaz konuma gelmiştir. Bu kısıtlamanın istisnası olarak Yenilenmiş Ürünlerin Satışı Hakkında Yönetmelik kapsamında faaliyet gösteren yenileme merkezleri tarafından yapılan satın alma işlemleri karşılığında ETAHS tarafından alıcılara sağlanan puan, kupon, hediye çeki ve benzeri imkânlar belirlenmiştir.

Aynı şekilde çok büyük ölçekli ETAHSler ve ETHSlerin mal veya hizmet ilanlarının yayımlanmasına elektronik ortam sağlaması hâlinde, aynı ortamda mal veya hizmet teminine yönelik sözleşme yapılmasına ya da sipariş verilmesine imkân sağlayamaz. Bu hizmetlerin, kendisi veya ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişiler tarafından farklı elektronik ortamlarda verilmesi hâlinde bu ortamlar arasında erişim imkânı sunamayacağı ve birbirinin tanıtımını yapamayacağı düzenlenmiştir. Bu kuralın istisnası olarak da Yenilenmiş Ürünlerin Satışı Hakkında Yönetmelik kapsamında faaliyet gösteren yenileme merkezlerine sunulan listeleme ve erişim hizmetleri belirlenmiştir.

Yukarıda yer vermiş iki sınırlamaya ilişkin uyum tarihi olarak 01.01.2024 belirlenmiştir.

Posta ve taşımacılık hizmetlerine ilişkin ETAHSler için düzenlenen faaliyet sınırı kapsamına ETHSlerin alınmadığını da not etmek isteriz.

17. Reklam Uygulamasının Kapsamı Belirlenmiş, İstisna Halleri Düzenlenmiştir. Yürürlük Tarihi: 01.01.2023

Yazılı, işitsel ve görsel medya, dijital mecra, sosyal medya veya açık ya da kapalı alanlarda veya tanınmış kişi gibi iletişime elverişli her türlü araç kullanılarak yapılan; mal ve hizmetlerin çevrim içi veya çevrim dışı mecralardatanıtılması, görünürlüğünün artırılması ya da erişiminin kolaylaştırılması, alıcıların satın alma veya kiralama kararlarının etkilenmesi, söz konusu mal ve hizmetlere erişimin kolaylaştırılması amacıyla gerçek veya tüzel kişilere doğrudan ya da dolaylı ekonomikmenfaat sağlanması gibi sponsorluk faaliyetleri dahil tanıtım ve pazarlama iletişimi Yönetmelik kapsamında reklam olarak kabul edileceği düzenlenmiştir.

Kanun ve Yönetmelik kapsamında hesaplanacak reklam bütçelerinin %25’ine kadar yapılan sponsorluk harcamaları istisna kapsamına alınmış, bu bütçelere dâhil edilmeyeceği belirtilmiştir.

ETAHS’nin, aracılık hizmeti sunduğu ETHS’lere veya üçüncü kişilere, kendi lehine sonuç doğuracak şekilde reklam yaptırmak suretiyle reklam bütçesini aşması durumunda, ETAHS tarafından Bakanlığı yanıltmaya yönelik iş ve işlemlerle reklam harcaması olarak kabul edileceği düzenlenmiştir.

Bir takvim yılına ilişkin reklam bütçesinin kullanılmayan kısmının izleyen dönemlere veya yıllara devredilemeyeceği açıkça belirtilmiştir.

18. İndirim Uygulamasının Kapsamı Belirlenmiştir. Yürürlük Tarihi: 01.01.2023

Aşağıda belirtilen uygulamaların her durumda indirim olarak kabul edileceği belirtilmiştir.

• Kullanıldığı yerden bağımsız olarak, alıcı veya ETHS’ye sağlanan promosyon, ödül, kupon, hediye çeki, indirim kodu ve ücretsiz ürünlerin maddi değeri.
• Ödeme iadeleri hariç olmak üzere, alıcının bir ödeme hizmeti sağlayıcısı nezdindeki ödeme hesabına, ön ödemeli kartına, elektronik ticaret ortamındaki hesabına yatırılan veya bir ödeme hizmeti sağlayıcısı vasıtasıyla yapılan ödeme tutarı.
• Taksitli satışlarda ETAHS veya ETHS’nin anlaşmalı olduğu ödeme hizmeti sağlayıcısı vasıtasıyla alıcıya uygulanacak vade farkı bedeline ETAHS’nin katlanması halinde katlanılan vade farkı bedeli.
• Sosyal medya veya diğer mecralar üzerinden bir aracı vasıtasıyla veya ETAHS tarafından alıcıyla paylaşılan indirim kodu üzerinden sağlanan indirim tutarı.
• Çoklu satın alma işlemlerinde sağlanan indirim tutarı.
• Bir malın satın alınması karşılığında ücretsiz sunulan ürünlerin maddi değeri.
• Ücretsiz kargo sağlanması halinde kargo bedeli.
• Bir takvim yılında kargo ve lojistik işletmecilerine gönderim bedeli olarak ödenen toplam tutarın, ETHS’ye daha düşük yansıtıldığı hallerde iki tutar arasındaki fark.
• Mal ve hizmet kategorisi veya ETHS’nin işlem tutarı ve sayısı gibi ölçütler çerçevesinde belirlenen gruplar düzeyinde komisyon ve diğer hizmet bedellerinde yapılan genel indirimler veya deprem, yangın ve sel gibi afetlerde dayanışma ve yardımlaşma amacıyla ETHS olarak faaliyet gösterilen durumlarda komisyon ve diğer hizmet bedellerinde yapılan indirimler

Bir takvim yılına ilişkin indirim bütçesinin kullanılmayan kısmının izleyen dönemlere veya yıllara devredilemeyeceği açıkça belirtilmiştir.

19. Lisans Alma ve/veya Yenileme Başvurularının ETBİS Üzerinden Gerçekleştirileceği Düzenlenmiştir.

Lisans alma başvurusunun, hadlerin aşıldığı yılı izleyen takvim yılının, lisans yenileme başvurusunun ise eşikler aşıldığı sürece her takvim yılının Mart ayı içinde Lisans ücretinin ödendiğine dair belgenin de eklenerek ETBİS üzerinden yapılacağı düzenlenmiştir.

Lisans ücretinin yatırılacağı banka hesap bilgisinin Bakanlığın internet sitesinde ilan edileceği belirtilmiştir.

20. Lisans Alma Yükümlülüğü 1.1.2025 Tarihinden İtibaren Yerine Getirileceği Düzenlenmiştir.

21. Lisans Başvuruları Azami Süre 15 Gün ve Lisans İçin Tek Şart Lisans Ücretinin Ödenmesi Olarak Belirlenmiş, Lisans Başvurusunda Bulunan ETAHS ve ETHSlerin Bu Süre İçinde Elektronik Ticaret Faaliyetine Devam Etmesine İmkan Tanınmıştır.

22. ETAHSlere, Elektronik Ticaret Pazar Yerlerinde Satışına Aracılık Ettiği Malların Sipariş Bilgilerinin ETHS’ye Eş Zamanlı İletilmesine ve Stok Bilgilerinin Güncellenmesine Yönelik ETHS ile Gerekli Entegrasyonu Sağlama Yükümlülüğü Getirilmiştir.

Değerlendirme

Kanun ve Yönetmelikte e-ticarette haksız rekabetin ve tekelleşmenin önüne geçilerek pazaryeri aktörlerin girişinin kolaylaştırılması ve pazarın dengeli ve sağlıklı büyümesinin sağlanması amacıyla gerçekleştirilen düzenlemelerin etkin ve makul sürelerde işleyen şikayet değerlendirme süreçleri ile birlikte özellikle ETAHSler ile ETHSler arasındaki dengenin olması gereken noktaya ulaşmasına hizmet edeceği görüşündeyiz.

ETAHS üzerinden gerçekleştirilen alış verişlere ilişkin faturalara ETAHS üzerinden erişilememesi, iade ve garanti süreçleri bakımından sorun teşkil etmekteydi. ETHSlerin, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu kapsamında düzenlemesi gereken belgelere, ETAHS tarafından oluşturulan alan aracılığıyla alıcının erişebilmesi bu açıdan önemli bir sorunun çözümüne hizmet edeceği görüşündeyiz.

Reklam ve indirim bütçesi uygulamaları ile faaliyet kısıtlamalarına ilişkin kısıtlamalar, Kanun’un gerekçesinde belirtilen yoğunlaşmanın önüne geçilmesi amacına hizmet etmesi kuvvetle muhtemel olmakla birlikte e-ticaret alanındaki gelişmelere ve bigtechlerin oluşumuna olumsuz etkileri olup olmayacağına kademeli geçiş süreci ile bizzat tanıklık edileceği kanaatindeyiz.

Bilgi notumuzda Yönetmelik’te önemli görülen hususlara yer verilmiş olup, Kanun’daki düzenlemelerin tekrarlarına yer verilmemiştir.

Tüm düzenlemelere ilişkin gerçekleştirdiğimiz çalışma için info@yuksellaw.com.tr adresi üzerinden iletişime geçebilirsiniz.

Kaynak:

1. Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcı ve Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcılar Hakkında Yönetmelik
   Erişim: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/12/20221229-5.htm
2. 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun
   Erişim: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.6563.pdf